• عمران

عمرانعمومی

گرایش های رشته مهندسی عمران و بازار کار آنها

By داوود رضا توفیقی Last updated آذر ۲۷, ۱۳۹۷

 4 20,710

 Share

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Subscribe

گرایش های رشته مهندسی عمران:

گرایش های رشته مهندسی عمران  برخلاف سایر رشته های مهندسی دارای گرایشات گوناگون می باشد

این امر باعث می شود که بسیاری از دانشجویان بسیاری از دروس اختیاری دوره لیسانس را کم اهمیت دانسته و برای انتخاب گرایش فوق تنها به گرایشات خاصی توجه نمایند

در این مقاله به بررسی جامع گرایش های رشته مهندسی عمران و بازار کار آنها می پردازیم.

چرا گرایشات مختلف را باید به خوبی بشناسیم؟

قبل از خواندن ادامه مقاله توصیه شدیدی میکنیم که حتما مقاله بیکاران آینده , ارشد عمران میخوانند ؛ را بخوانید و همچنان اگر قصد خواندن ارشد را داشتید به خواندن این مطلب ادامه دهید.

بسیاری از دانشجویان مقطع لیسانس و فوق لیسانس فکر می کنند که بسیاری از دروس اختیاری که در هنگام تحصیل پاس می کنند نا کارآمد می باشد.

من در دوره کارشناسی با این جمله بسیار رو به رو شدم که دروسی مانند سد،محیط زیست ،آب و فاضلاب بدرد نمیخورند.

متاسفانه  دانشجویان به این دروس توجه کافی نداشته اند وندارند.

دانشجویان باید توجه کنند که رشته عمران در گستره وسیعی از امور دولتی و زیر ساختی کشورها کاربرد دارد و لذا این رشته گرایشات فراوانی دارد.

دانشجویان بسیاری پس از اتمام تحصیل به دلیل انتخاب رشته نامناسب از انتخاب اولیه خود پشیمان می شوند.

برای حل این مشکل شما باید بدانید که کاربرد دوره کارشناسی ارشد چیست و گرایش های رشته مهندسی عمران چیست و طبق آن ها  تصمیم درست را بگیرید.

لازم به ذکر است در دوره کارشناسی بهتر است دروس اختیاری گرایشی را که علاقه دارید در فوق بخوانید انتخاب نمایید.

این امر سبب می شود که دانش شما در آن رشته به صورت قابل توجهی افزایش یابد.

دوره کارشناسی ارشد رشته های مهندسی:

در دوره کارشناسی ارشد در گرایش های رشته مهندسی عمران عموماً تعداد واحد هایی که شما باید بگذرانید ۳۲ واحد می باشد.

در این دوره معمولاً واحد دروس به شرح ذیل می باشد:

• دروس اجباری:۱۲ واحد
• دروس اختیاری:۱۲ واحد
• سمینار و روش تحقیق:۲ واحد
• پایان نامه:۶ واحد

در درس سمینار و روش تحقیق شما با مفاهیمی چون پروپوزال،تحقیق و روش های  انجام تحقیق آشنا شده.

لازم به ذکر است آموزش در دوره های قبل از کارشناسی ارشد متاسفانه آموزش محور می باشد.

امّا در دوره کارشناسی ارشد آموزش تحقیق محور است.

در بسیاری از کشور های پیشرفته تمامی دوره های آموزشی درآمد محور می باشد.

چیزی که در مقاله بیکاران آینده ارشد میخوانند به آن پرداخته شده است و پیشنهاد می شود قبل از خواندن این مقاله حتماً آن را بخوانید.

درس پایان نامه اصلی ترین درس شما در دوره کارشناسی ارشد می باشد.

در این درس شما باید راجع به موضوعی جدید تحقیقات انجام بدهید و نتایج آن را به استاد راهنمای خود گزارش دهید.

لازم به ذکر است که اگر موضوع پایان نامه شما خوب باشد می تواند کمک به سزایی برای پذیرش شما در دانشگاه های خارج از کشور داشته باشد.

همچنین تحقیقاتی که در این دوره انجام می دهید برای نوشتن مقالات گوناگون امکان بورس شدن شما را تسهیل می نماید.

با توجه به نکات فوق الذکر باید به یاد داشته باشید که دوره کارشناسی ارشد دوره ای است که انجام تحقیقات برای ادامه تحصیل در دانشگاه های خوب بسیار پر اهمیت می باشد.

گرایش های رشته مهندسی عمران:

قبل از معرفی گرایش های رشته مهندسی عمران  باید توجه کنید که بسیاری از گرایشات به هم بسیار نزدیک می باشند.

در واقع  این گرایشات  تنها در تعداد محدودی از واحدها با یک دیگر تفاوت دارند مانند گرایش سازه و زلزله.

گرایش های رشته مهندسی عمران  برای کارشناسی ارشد به شرح ذیل می باشند:

•  سازه
• زلزله
•  ژئوتکنیک(خاک و پی)
•  مهنسی و مدیریت ساخت
•  راه و ترابری
•  حمل و نقل
•  مهندسی سواحل،بنادر و سازه های دریایی
•  مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی
•  مهندسی و مدیریت منابع آب
• مهندسی محیط زیست
•  مهندسی خطوط راه آهن
•  پدافند غیر عامل
• ساختمان های هوشمند

در ادامه گرایش های رشته مهندسی عمران  را بررسی می نماییم.

۱-گرایش سازه:

نمایی از برج Empire state در کشور ایالات متحده آمریکا

گرایش عمران سازه یکی از گرایش های پرطرفدار مهندسین و دانشجویان ارشد عمران است.

در این رشته به صورت تخصصی به رفتار اتصالات , انواع سیستم های سازه ای مثل سازه های بلند با فولاد نرم (در مهار بند ها) , سازه های اوتریگر دار , سازه هایی با سیستم ترنسفر اسلب یا دال انتقالی , سازه های با میراگر و … پرداخته میشود.

همچنین در این رشته شما با عنواین تخصصی تری مانند تحلیل های المان محدود , و بررسی ریز و جزء به جزء عضو های سازه ای

مثل اتصالات و یا حتی به بررسی پل ها میپردازید.

بیشتر تفاوت دنیای ارشد عمران سازه و کارشناسی عمران در ارائه و بررسی تحلیل های غیر خطی سازه ها و اعضای سازه ای در  پایان نامه ها میباشد.
درس هایی که باید مهندسین سازه در دانشگاه بگذرانند درس های مثل

• اجزای محدود
• دینامیک سازه
• تئوری الاستیسته
• ریاضی مهندسی
• تحلیل غیر ارتجاعی سازه ها
• بهسازی لرزه ای
• پایداری سازه ها

مهندسینی که در این مقطع تحصیل میکنند در بازار کار بیشتر وارد بخش محاسبات و طراحی و بهسازی لرزه ای سازه ها میشوند.

اما مهندسین دیگری هم هستند که در بخش اجرا فعالیت میکنند.

۲-گرایش زلزله:

تصویری از خسارات زلزله سرپل ذهاب

مهندسین گرایش زلزله نیز در درسهای خود شباهت های زیادی با مهندسین سازه دارند و در تعداد واحد های بسیار کمی اختلاف دارند.

مهندسین گرایش زلزله , بیشتر به مقاوم سازی و طراحی و نظارت پروژه های ساختمانی , تاسیسات آبی , پل ها , انواع سازه های خاکی و فونداسیون ها میپردازند.

و ظرفیت و عملکرد آن ها را نسبت به بارهای لرزه ای میسنجند , همچنین مواردی همچون بررسی رفتارهای لوله ها در زلزله و یا حتی مقاوم سازی سد های آبی نیز در زیر شاخه فعالیت های گرایش زلزله قرار میگیرند.

درس هایی که باید مهندسین زلزله در دانشگاه در مقطع ارشد بگذرانند عبارتند از:

• دینامیک سازه
• لرزه شناسی و مهندسی زلزله
• دینامیک خاک
• طراحی لرزه ای سازه ها
• تحلیل و طراحی غیر ارتجاعی سازه ها
• سازه های بلند

بعد از فارق تحصلی نیز افرادی که در گرایش زلزله تحصیل کرده اند بسته به موضوع پایان نامه خود میتوانند وارد حوزه های کاری مختلفی شوند.

۳-گرایش ژئوتکنیک(خاک و پی):

در این گرایش عمران شما با تاثیر بار خاک بر روی سازه ها بیشتر آشنا می شوید.

دروسی همچون مکانیک خاک و مهندسی پی در واقع از نمونه درس های این گرایش در دوره لیسانس می باشند.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• مکانیک خاک پیشرفته
• مهندسی پی پیشرفته
• دینامیک خاک
• بهسازی خاک
• مکانیک شکست
• خاک مسلح

خواندن این مطلب هم به شما توصیه میکنیم:  پوکه را چرا استفاده می کنیم و خواص آن چیست؟

شما می توانید پس از تحصیل در این گرایش به طراحی گود ساختمان ها پرداخته.

همچنین مهندسان ژئوتکنیک می توانند در آزمایشگاه های خاک و تونل ها نیز کار کنند.

۴-گرایش مهندسی و مدیریت ساخت:

در این گرایش شما با مسائلی همچون مدیریت نیروهای انسانی و ماشین آلات،ریسک های موجود در پروژه ها وکنترل زمان آشنایی پیدا می کنید.

همچنین در این درس کنترل منابع مالی اهمیت بسیار زیادی دارد و شما می توانید با مسائل اقتصادی تاثیر گزار بر روی پروژه ها آشنایی پیدا کنید.

دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون مهندسی سیستم ها،اصول مدیریت ساخت و متره و برآورد پروژه می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• مدیریت و مقررات پیمان
• برنامه ریزی و کنترل پروژه
• روش های ساخت
• تکنولوژی عالی بتن
• مدیریت مالی وحسابداری پروژه
• مدیریت ریسک پروژه
• تحقیق در عملیات
• مدیریت منابع انسانی

شما می توانید پس از اتمام این گرایش در تمامی پروژه های بزرگ و کوچک برای کنترل مواردی همچون زمان بندی دقیق پروژه ،مدیریت منابع انسانی و ماشین آلات فعالیت نمایید.

۵-گرایش حمل و نقل:

امروزه ترافیک در اکثر معابر شهری و میان شهری به صورت وسیع دیده می شود.

در واقع ترافیک خود عامل مشکلاتی همچون آلودگی هوا،مصرف بی رویه سوخت و افزایش تصادف است.

در این گرایش شما با خطوط حمل و نقل ریلی،هوایی ،دریایی و جاده ای آشنا شده.

یاد می گیرید چطور جریانات ناوگان های حمل و نقل را مدیریت و کنترل نمایید.

دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون راه آهن،اصول مهندسی ترافیک و مهندسی ترابری می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• برنامه ریزی حمل و نقل
• تقاضا در حمل و نقل
• مهندسی ترافیک پیشرفته
• تحلیل و ارزیابی سیستم های حمل و نقل
• حمل و نقل ریلی
• حمل ونقل دریایی
• طراحی روسازی بتنی
• مهندسی راه آهن پیشرفته

شما می توانید پس از اتمام این گرایش در شرکت های عمرانی راه سازی و ارگان های خاص دولتی که مربوط به راه سازی و حمل و نقل می باشند فعالیت نمایید.

۶-گرایش راه و ترابری:

در این گرایش از گرایش های رشته مهندسی عمران شما به چگونگی طراحی راه در مسیرهای گوناگون و مسائل مربوط به آن پرداخته.

این گرایش به گرایش حمل و نقل بسیار شباهت دارد.

از دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون روسازی راه،راه سازی و مهندسی ترابری می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• تحلیل و طراحی روسازی پیشرفته
• تکنولوژی و مواد روسازی
• طرح هندسی راه پیشرفته
• مهندسی ترافیک پیشرفته
• مدیریت،تعمیر و نگهداری راه
• مهندسی بنادر
• مهندسی راه آهن پیشرفته
• آزمایشگاه روسازی

شما می توانید پس از اتمام این گرایش در شرکت های عمرانی راه سازی و ارگان های خاص دولتی که مربوط به راه سازی و حمل و نقل می باشند فعالیت نمایید.

۷-گرایش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی:

در این گرایش از گرایش های رشته مهندسی عمران شما با موضوعاتی همچون طراحی و اجرای سدها،کانال ها و سیستم های زهکش آشنا شده.

لازم به ذکر است که این گرایش به دلیل بحران آب در کشور جزوه رشته های پر متقاضی به حساب می آید.

دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون مکانیک سیالات،اصول مهندسی سد ، بناهای آبی و هیدرولیک  می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• هیدرولیک پیشرفته
• طراحی هیدرولیکی سازه ها
• سد های خاکی
• سدهای بتنی
• هیدرودینامیک
• روش اجزاء محدود
• مهندسی رودخانه
• اجرای سازه های آبی

این مهندسان می توانند در پروژه های سد سازی ،ترمیم و نگهداری سدها در زمان بهره برداری و موارد مشابه فعالیت نمایند.

۸-گرایش محیط زیست:

امروزه بسیاری از کشورها با مشکلات شدید محیط زیستی دست و پنجه نرم می کنند;مشکلاتی همچون آلودگی هوا،خاک و آب.

در این رشته شما به تاثیر سازه ها بر محیط زیست و چگونگی حل نمودن مشکلات زیست محیطی آشنا شده.

این گرایش در کشور های پیشرفته همچون کانادا،ایالات متحده آمریکا و استرالیا بسیار پر اهمیت می باشد.

دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون هیدرولوژی،محیط زیست و آب و فاضلاب می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• مبانی انتقال و انتشار و مدلسازی آلاینده ها
• اصول مهندسی تصفیه آب و فاضلاب
• اصول مهندسی و مدیریت پسماند
• توسعه پایدار و مدیریت محیط زیست
• هیدرولوژی پیشرفته
• تغییر اقلیم و هواشناسی
• آلودگی خاک و پاکسازی آن

این مهندسان می توانند در شرکت های آب و فاضلاب،شهرداری ها و ارگان های دولتی فعالیت نمایند.

۹-گرایش  مهندسی و مدیریت منابع آب:

در این گرایش شما به کنترل منابع آبی و جلوگیری از هدر رفت آنها آشنا شده.

دروسی که در دوره کارشناسی با این گرایش ارتباط دارند مواردی همچون هیدرولوژی و آب های زیرزمینی می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• هیدرولوژی مهندسی پیشرفته
• آب های زیر زمینی پیشرفته
• تحلیل و مدیریت سیستم های منابع آب۱
• هیدروانفورماتیک
• تغییر اقلیم و هواشناسی

لازم به ذکر است این گرایش با گرایش محیط زیست متشابه است.

۱۰-گرایش مهندسی سواحل،بنادر و سازه های دریایی:

در این گرایش شما با سازه های ساحلی،نزدیک سواحل و یا دور از سواحل آشنا می شوید.

شما با موضوعاتی همچون موج شکن ها،اسکله ها و سازه ی سکو های نفتی آشنا می شوید.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• مبانی هیدرولیک دریا
• اصول طراحی سازه های دریایی(متعارف)
• روش های عددی در مهندسی دریا
• اصول مهندسی سواحل
• اقتصاد و حمل و نقل دریایی
• لرزه شناسی و مهندسی زلزله
• اقیانوس شناسی
• سکوهای دریای

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در پروژه هایی که در نزدیکی سواحل جنوب و شمال ایران می باشد مشغول به کار شوند.

خواندن این مطلب هم به شما توصیه میکنیم:  انواع ماشین آلات و تجهیزات حفر تونل

۱۱-گرایش مهندسی خطوط راه آهن:

داوطلبان این  گرایش با حمل و نقل ریلی و مطالب وابسته به آن  به صورت تخصص آشنا شده.

از دروس مرتبط به این گرایش در مقطع کاردانی واحد درسی راه آهن می باشد.

از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد  در این گرایش به صورت اجباری و یا اختیاری می توانید بگذرانید می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• ریاضیات عالی مهندسی
• زیرسازی راه آهن پیشرفته
• آزمایشگاه خط
• روش های نوین تعمیر و نگهداری خطوط
• مدیریت راه آهن
• روش تحقیق

فارغ ااتحصیلان این رشته قادر خواهند بود در زمینه حمل و نقل ریلی و ساخت این خطوط فعالیت نمایند.

۱۲-گرایش عمران پدافند غیر عامل:

پدافند غیر عامل عبارت است از مجموعه اقدامات غیر مسلحانه‌ای که به کارگیری آن‌ها موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، ارتقاء پایداری ملی، تداوم فعالیت‌های ضروری و تسهیل مدیریت بحران در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن گردد.

رشته پدافند غیرعامل در آزمون کارشناسی ارشد مجموعه مهندسی عمران، در دو گرایش سازه های دفاعی و طراحی  دانشجو می پذیرد.

این گرایش در دانشگاه‌های انگشت‌شماری دانشجو می‌پذیرد.

۱۳-گرایش ساختمان های هوشمند:

با پیشرفت سریع علم و فناوری روزانه شاهد تغییرات زیادی در علم عمران می باشیم.

یکی از گرایشات جدید رشته عمران که برای کنکور ۹۸ به گرایشات ارشد اضافه کردید گرایش ساختمان های هوشمند است.

یک ساختمان هوشمند ساختمانی است که در بر دارنده محیطی پویا و مقرون به صرفه به وسیلهٔ یکپارچه کردن چهار عنصر اصلی یعنی سامانه‌ها، ساختار، سرویس‌ها، مدیریت و رابطه میان آن‌ها است.

به بیان دیگر ساختمان هوشمند ساختمانی است که کلیه اجزای داخلی ان به واسطه‌ای یکپارچه و ایجاد منطقی سازگار با محیط در تعامل با یکدیگرند.

ساختمان های هوشمند علاوه بر آسایش و راحتی  برای ساکنین با محیط زیست نیز سازگار می باشند.

در مطالعه ساختمان های هوشمند با مطالب و اصطلاحات جدیدی آشنا خواهید شد از جمله:

• سیستم مدیریت ساختمان(BMS)
• مدیریت انرژی(EMS)

سیستم مدیریت ساختمان سیستمی است که به فعالیتها و امور ساختمانها نظارت کرده و در مواقع لازم با توجه به تغییرات شرایط محیطی، تغییرات لازم را بطور خودکار اعمال می­ کند.

از بارزترین نمونه ساختمان های هوشمند می توان به جزیره کریستال در شهر مسکو اشاره نمود.

تکمیلی:

در این مقاله گرایش های رشته مهندسی عمران به صورت کلی بیان شد.

لازم به ذکر است که دروس اختیاری و اجباری ذکر شده هر گرایش  تنها برای فهم بهتر شما از آن گرایش به صورت اجمالی بیان شده است و برای اطلاعات بیشتر باید چارت تحصیلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را بررسی نمایید.

همچنین به یاد داشته باشید اگر  می خواهید مهاجرت نمایید بازار کار کشورهای گوناگون متفاوت است.

به عبارت دیگر در هر کشور خارجی تنها بعضی از گرایشات پر کاربرد می باشند و برای جمع آوری اطلاعات حتماً باید با افرادی که در آن کشور زندگی کرده اند،وکیل و یا مطالعه وبسایت های گوناگون آن کشور درباره ی بازار آن کشور به جمع آوری اطلاعات اقدام نمایید.